Soms loop je op een simpele manier tegen iets prachtigs aan. U kent het vast wel. U vindt iets terug dat u al lang kwijt was, bij het opruimen van de zolder. Of u loopt op een rommelmarkt en daar ligt dan die ene plaat die u al jaren zocht, die uw verzameling compleet maakt. Nou, dat gebeurde mij van de week. Ik kreeg een stapel boeken van onze buren, allebei 90plussers, die hadden opgeruimd en dachten dat ik die boeken wel wilde hebben. ‘Jij leest toch zo veel?’, zei buuf.
En daar zat het dus tussen, een prachtig leerboek, tientallen jaren oud en in prachtige staat. Ik vroeg nog of ze zeker wisten dat ik het mocht houden, maar dat was geen probleem. ‘We weten dat je er zuinig op zult zijn!’ Een leerboek dus. Antiek. Maar nee, geen boek van leer, en ook geen boek over leer of leer-onderhoud. Een leerboek van de lagere school van voor de tweede wereldoorlog, 1922 om precies te zijn. Volgend jaar honderd jaar oud dus!
Wat voor boek was dat nou, vraagt u zich wellicht af. Nou, het was een prachtig exemplaar over ‘Ot en Sien’, van Hindericus Scheepstra. Ot en Sien zijn toch wel een begrip geworden in de Nederlandse taal. En misschien weet lang niet iedereen meer precies wie zij waren, ze leven voort in ons collectieve geheugen. Toch?
Hoe dan ook, ik vond het prachtig, dat leerboek uit 1922. Al moet ik eerlijk zijn, ‘Ot en Sien’ zijn natuurlijk niet echt leerboeken als zodanig. Het zijn vooral leuke kinderverhaaltjes. Maar ja, er staat een stempel in dit exemplaar van de school van onze buurvrouw, dus voor mij is het dan toch een soort leerboek.
Ot en Sien waren de hoofdpersonen uit de verhaaltjes die hun plek in onze geschiedenis hebben verworven. Maar er zijn natuurlijk veel meer (leer)boeken van vroeger die dat voor elkaar hebben gekregen. Wat dacht u van ‘In de Soete Suikerbol’ bijvoorbeeld? Kent u toch ook?
Of nog bekender, al kennen de meeste mensen het van het leesplankje; ‘Aap, Noot, Mies’. Kent u dat nog? Het was een leermethode die kinderen moest leren hoe woorden uitgesproken moesten worden, met dus dat beroemde houten leesplankje, maar ook met bijbehorende lees- en leerboekjes.
Aap, Noot, Mies. Met daarna? Ik weet het, u ook? Laat me uw antwoorden maar weten!
