Soms vallen zaken zo maar samen, zonder daar wat voor te hoeven doen. Vandaag was zo’n moment. Ik zat een artikel te lezen over een bijzondere leerstoel aan de Universiteit van Amsterdam, terwijl ik me ook realiseerde dat ik onze leren stoel nog moest schoonmaken. U voelt ‘m al aankomen; leerstoel, leren stoel. Toeval bestaat niet.
En dus ga ik vandaag wat nader in op één van de twee. En dit keer is dat niet de leren stoel, maar de leerstoel. Wat is dat nou, zo’n leerstoel. En nee, het is dus heel duidelijk niet een stoel van leer, maar daar wist u natuurlijk al.
Een leerstoel is in het academisch spraakgebruik, op de universiteiten en hogescholen dus zeg maar, een post gericht op onderwijs, bekleed door een hoogleraar. En een hoogleraar is de hoogste rang voor academisch docenten. Zo’n hoogleraar bekleedt een leerstoel met een bepaalde leeropdracht, het onderwerp of vak waarin hij of zij geacht wordt onderwijs te geven en onderzoek te doen.
Een hoogleraar behoort dus tot het personeel van de universiteit. Het wetenschapsgebied waarop de hoogleraar zijn of haar onderwijs- en onderzoekstaken uitoefent is vermeld in het benoemingsbesluit. Overigens, je spreekt zo’n hoogleraar aan met ‘professor’. Het is ook gebruikelijk dat recent benoemde professoren een inaugurele rede of oratie houden. Best een bijzonder gezicht trouwens, zo’n verzameling hoogleraren bij bijvoorbeeld de opening van het academische jaar, allemaal in toga.
En toevallig las ik daar laatst ook nog iets leuks over. Die toga’s zien er allemaal strak uit, maar daaronder? Aan de binnenkant zit natuurlijk de voering, en daar gaan die profesoren helemaal los met de meest bizarre printjes. Er kwamen voorbeelden langs van een print van ‘Kuifje’, een schilderij van Van Gogh en een foto van wilde dieren op de Serengeti. Denk daar maar eens aan, als u ze weer eens voorbij ziet komen, die professoren. Wat zou er aan de binnenkant zitten van die toga?
Ik zag trouwens een combinatie al wel zitten; Kuifje en een schilderij van Van Gogh. Echt iets voor Professor “Zonnebloem”.
Nog even terug naar de leerstoel. Je hebt leerstoelen op allerlei gebieden. Logische zoals belastingrecht, toegepaste psychologie of criminologie. Maar soms zijn de leerstoelen zeer bijzonder. De vreemdste die ik ook tegenkwam? Een professor in de sojasaus. Echt waar. Een Leerstoel Sojasaus.
Dat moet je dan maar niet combineren met een leren stoel, die sojasaus.