We kregen een prima opmerking van opnieuw Anton uit Apeldoorn, naar aanleiding van ons eerdere verhaal over Ötzi en zijn lederen kleren. Daarin vertelde we over de unieke vondst van allerlei leren spullen, van ruim 5000 jaar geleden. Anton wees ons namelijk op de Areni-schoen. Die is nog ouder!
Hoe zit dat nou, een schoen die nog ouder is dan 5000 jaar? Dat zal ik u vertellen. In 2008 werden er opgravingen uitgevoerd in Armenië, in een aantal grotten. En daar vond een Armeense studente, Diana Zardaryan, de leren schoen die later bekend zou worden als de Areni-schoen.
Diana vond de schoen ondersteboven, onderin een ondiepe, ronde en gepleisterde put onder een omgevallen gebroken keramische kom uit het kopertijdperk. In de buurt van de schoen werden verder ook nog meer gebroken potten en geitenhoorns gevonden. Bij opgravingen in hetzelfde gebied is trouwens ook de oudste wijnmakerij ter wereld gevonden.
De schoen werd in bijna perfecte staat aangetroffen vanwege de koele en droge omstandigheden in de grot en een dikke laag schapenmest die als een stevige afdichting fungeerde. In dezelfde grot werden grote opslagcontainers gevonden, waarvan er vele goed geconserveerde tarwe, gerst en abrikozen bevatten, evenals andere eetbare planten. Nou ja, toen eetbaar. Ik zou het nu iet meer proberen.
De schoen bevatte gras, waarvan men niet zeker was of dit kwam doordat het werd gebruikt als isolatie om de voet warm te houden, of om de vorm van de schoen te behouden terwijl deze niet werd gedragen. Ook kon men niet echt vaststellen of de schoen van een man of een vrouw was. Hoewel hij klein was, ongeveer maatje 37, zou de schoen ook prima kunnen passen bij een man uit die tijd. En ook de schoenveters zijn bewaard gebleven. Bij Ötzi waren dat veters van berkenschors, onze Arenia-man had keurige leren veters.
Maar terug naar die datering. Toen het materiaal werd onderzocht in Oxford en Californië, werd vastgesteld dat de schoen dateert uit 3500 voor Christus. Dat is dus nog een paar honderd jaar ouder dan die van Ötzi, 400 jaar ouder dan de schoenen uit Stonehenge en zelfs 1000 jaar ouder dan die gevonden in de Grote Piramide van Gizeh.
Schoenen van zo’n 5500 jaar oud. Ik denk niet dat mijn ouwe vertrouwde Năstase tennisgympen van Adidas dat gaan halen, al gaan die ook al 20 jaar mee!
